Có nên đầu tư chuối cấy mô không? 3 điều bạn cần quan tâm trước khi đầu tư
Chuối đóng vai trò là một trong những mặt hàng xuất khẩu nông sản chủ lực trong nhóm cây ăn quả nhiệt đới ở nhiều quốc gia , góp phần ổn định thị trường và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế khiến nhiều nhà vườn định hướng phát triển theo hướng cung cấp chuối giống như một kế hoạch sản xuất lâu dài, tuy nhiên trước khi mở rộng quy mô thì vấn đề đặt ra là phải cân nhắc phương pháp trồng nào thực sự tối ưu.
Nuôi cấy mô nổi lên như một phương pháp hiện đại với nhiều điểm mạnh lớn trong sản xuất cấy giống, nhưng mặt khác thì sẽ tồn tại những rủi ro khi đầu tư vào mà không tìm hiểu rõ về loại chuối giống cây mô này. Vậy nên ở bài viết này, ViGen sẽ cùng các bạn đọc ở góc nhìn một nhà vườn trả lời cho câu hỏi : có nên đầu tư chuối cấy mô không ?
Chuối cấy mô là gì ?
Trước khi vào chủ đề chính thì chúng ta hãy cùng tìm hiểu qua về chuối cấy mô là gì. Chuối cấy mô là giống chuối được áp dụng kỹ thuật nhân giống hiện đại, bằng cách sử dụng các tế bào hoặc mô non từ cây mẹ và được nuôi trong điều kiện vô trùng, người ta có thể khiến các mô của cây phân chia, tạo chồi rồi phát triển thành cây con hoàn chỉnh trong các môi trường dinh dưỡng giàu khoáng và chất điều hòa sinh trưởng.
Sau đó cây con có đủ các bộ phận cơ bản như rễ, thân giả và lá mầm được chuyển ra môi trường sống bên ngoài, tạo nền tảng cho quá trình sinh trưởng và phát triển mạnh mẽ trong giai đoạn tiếp theo. Phương pháp này cho phép chúng ta nhân nhanh số lượng lớn cây giống từ một mẫu ban đầu, đảm bảo rằng cây con sở hữu được các đặc điểm có lợi đến từ cây mẹ.
Các yếu tố cần quan tâm để bạn biết có nên đầu tư chuối cấy mô không?
Yếu tố đầu tiên: Ưu nhược điểm chuối cấy mô
Đối với một nhà vườn sản xuất cây chuối giống thì để trả lời cho câu hỏi , điều đầu tiên chúng ta cần để ý chính là nguồn giống. Từ trước tới nay, bà con mình thường quen với việc tách chồi từ cây mẹ rồi đem ra trồng, tuy cách này có những ưu điểm như đơn giản, rẻ tiền và dễ chủ động.
Thực tế, nếu đã làm lâu năm thì chúng ta mới thấy rõ nhiều hạn chế của những phương pháp ấy: cây con từ chồi dễ mang theo mầm bệnh từ cây mẹ, chất lượng cây giống không đồng đều hay buồng quả thu hoạch ra cái to cái nhỏ, khiến khi bán ra thị trường hay đi xuất khẩu thường không thuận lợi và bị loại nhiều.
Nếu vậy liệu chuối cấy mô có khắc phục được những hạn chế đó không ? Thật ra, điểm mạnh của cây cấy mô là về sự đồng nhất của sản phẩm, tất cả cây con đều giữ nguyên đặc tính tốt từ cây mẹ, điều đó có nghĩa là buồng quả sẽ ra được kích thước giống nhau, chúng sẽ có chất lượng đồng đều và không sợ cảnh cây sẽ nhiễm bệnh vì nhờ được nhân giống từ mô phân sinh, cây con sẽ sạch mầm bệnh, từ đó ta có thể giảm rủi ro nhiễm virus, nấm hay tuyến trùng – đây chính là điều mà bà con hay các hộ nông dân trồng chồi thường hay gặp.
Một cái hay nữa là cây cấy mô rất khỏe, rễ ra sẽ phát triển mạnh cũng như khả năng ra hoa và cho quả khá đồng loạt, nhờ đó chúng ta sẽ dễ tính toán công lao động, chăm sóc, cũng như có thể lên kế hoạch bán hàng cụ thể, không bị dồn việc bất ngờ. Đặc biệt khi chúng ta nếu hướng đến xuất khẩu, những bên thu mua họ chuộng những vườn giống đồng đều, sản phẩm thì đồng nhất, tức là cây cấy mô rõ ràng có lợi thế hơn.
Nhưng chỉ nhiêu đó đủ để trả lời cho câu hỏi có nên đầu tư chuối cấy mô không chưa? Không có gì là hoàn hảo và cây giống cấy mô cũng có nhược điểm của nó. Điều đầu tiên ai cũng có thể thấy là vốn đầu tư cho chuối cây mô yêu cầu cao hơn nhiều. Mà một ha cần tới cả ngàn cây, nên vốn ban đầu sẽ đội lên rõ rệt.
Thêm vào đó, giai đoạn cây vừa ra khỏi chai mô rất yếu, yêu cầu bà con cần có kỹ thuật chăm sóc chuẩn cho cây, không thì cây giống sẽ rất dễ chết. Đây là rủi ro mà những hộ kinh doanh nuôi trồng nhỏ lẻ chưa quen kỹ thuật có thể gặp phải. Ngoài ra, ta cũng cần đề cập đến tính quan trọng của yêu cầu kỹ thuật, vì thực tế rằng nếu nơi sản xuất giống làm không chuẩn thì cũng có khả năng cây bị biến dị, sinh trưởng không đồng đều.
Vậy nên, khi cân nhắc, chúng ta phải thấy chuối cấy mô vừa có mặt mạnh rất rõ, nhưng cũng đòi hỏi cần phải cân nhắc kỹ vì phải chịu đầu tư ban đầu thì mới có thể thu được thành quả phía sau. Nhưng chúng ta hãy cùng xem xét đến những yếu tố khác trước khi có thể trả lời cho câu hỏi có nên đầu tư chuối cấy mô không.
Yếu tố thứ hai: Năng suất chuối cấy mô
Khi nói đến trồng trọt để kinh doanh thì yếu tố năng suất đầu ra không thể không nhắc đến được bởi cuối cùng thì cây trồng có khỏe mà ra nhiều buồng, thu hoạch được nhiều trái to đẹp thì mới mang lại thu nhập ổn định được. Với chuối cấy mô, thông qua nhiều tài liệu nghiên cứu và xem xét thực tế thì kết quả đều cho thấy năng suất của phương pháp này có cải thiện rất lớn so với khi trồng từ chồi.
Ví dụ xét trên giống Cavendish nếu trồng theo cách truyền thống thì trung bình một héc-ta trồng ở Việt Nam tùy vùng đất và cách chăm sóc thì chỉ có thể cho trung bình khoảng 20–35 tấn quả mỗi năm. Nhưng nếu cũng giống Cavendish cấy mô cộng với quy trình kỹ thuật chuẩn thì năng suất thực tế trung bình có thể nâng lên đến 40–60 tấn/ha.
Một số nghiên cứu so sánh thực tế còn chỉ ra cây cấy mô có thể cho sản lượng cao hơn 10–40% so với cây chồi. Điều này nghe thì tưởng chỉ là con số, nhưng xét trên góc nhìn của một hộ kinh doanh thì nó cũng đồng nghĩa cả chục tấn quả cộng thêm mỗi vụ.
Thêm một điểm đáng chú ý nữa là cây cấy mô sẽ cho ra hoa và quả thu hoạch khá đồng loạt, nghĩa là cả vườn trổ buồng gần như cùng lúc. Với những nhà vườn nhỏ thì điều này sẽ giúp giảm áp lực lao động mà không bị kéo dài nhiều tháng phải chăm cây ở các giai đoạn khác nhau. Đồng thời, bà con cũng dễ lên kế hoạch bán hàng, gom chuối thành lô lớn để thương lái hoặc doanh nghiệp xuất khẩu thu mua. Tuy nhiên, để đạt năng suất cao như vậy, chúng ta cũng hiểu rằng không phải chỉ cần cây giống cấy mô là xong.
Như chúng tôi đã nhắc đến ở trên, giai đoạn đầu cây giống sẽ rất nhạy cảm, nếu chúng ta làm cứng cây con không kỹ thì cây dễ còi cọc gây ảnh hưởng tới năng suất sau này. Dù vậy, nếu so sánh mặt bằng chung, chuối cấy mô cho thấy tiềm năng rõ rệt về mặt năng suất và sản lượng ổn định, tạo ra lô hàng đồng đều, là những điều mà trồng từ chồi khó làm được.
Yếu tố thứ ba: Lợi nhuận trồng chuối cấy mô
Bà con tới giờ đã có một góc nhìn tổng quát qua về câu hỏi có nên đầu tư chuối cấy mô không. Nhưng chúng ta vẫn chưa xét đến yếu tố quan trọng với mỗi hộ, mỗi nhà vườn kinh doanh là yếu tố lợi nhuận. Phải nhìn nhận công tâm là chi phí đầu tư để trồng cây giống cấy mô khá cao, nhất là đối với việc làm số lượng ít.
Sẽ có những chi phí cần cân nhắc để đầu tư, nhiều nhất sẽ là về trang thiết bị cần thiết cho phòng thí nghiệm, chi phí đầu tư để học hỏi kỹ thuật và tuyển dụng nguồn nhân công kỹ thuật cao. Đây là rào cản lớn với nhiều hộ nhỏ lẻ nhưng bù lại thì lợi ích lâu dài khá rõ.
Thứ nhất, nhờ cây khỏe mạnh và sạch bệnh, bà con có thể tiết kiệm được đáng kể chi phí thuốc bảo vệ thực vật mà không lo vấn đề mất mùa do bệnh héo Panama hay các loại nấm. Thứ hai, năng suất tăng 10–40% so với trồng chồi, tức nghĩa là doanh thu cũng sẽ tăng theo.
Tôi sẽ đưa ra một ví dụ dễ hình dung: nếu tôi trồng 1 ha, với cách trồng truyền thống thì sẽ đạt năng suất 35 tấn/ha mỗi vụ, mà tôi sẽ bán với giá 8.000 đồng/kg thì doanh thu của tôi một vụ sẽ vào khoảng 280 triệu đồng/ha. Nhưng nếu năng suất được nâng thêm 10–40% nhờ cây cấy mô, nghĩa là thêm khoảng 3–14 tấn nữa, điều đó đồng nghĩa doanh thu của tôi có thể tăng thêm từ vài chục đến cả trăm triệu. Đây là chênh lệch không nhỏ mà bà con cần phải cân nhắc.
Thêm một điểm quan trọng nữa là tính ổn định và cơ hội tiếp cận thị trường xuất khẩu. Chuối cấy mô cho quả đồng đều và chất lượng quả ổn định nên rất dễ bán cho các doanh nghiệp thu mua với giá cao hơn, đặc biệt là những mặt hàng xuất khẩu đi Nhật, Hàn hay Trung Quốc. Với các hợp đồng xuất khẩu, nước họ yêu cầu chất lượng rất chặt, chỉ vườn nào trồng chuối đồng đều mới đáp ứng được. Còn nếu bán nội địa, có thể giá không chênh lệch quá nhiều nhưng vẫn lợi hơn ở chỗ ít hao hụt, giảm chi phí lao động và thuốc men.
Tính ra, dù vốn ban đầu cao, nhưng lợi nhuận ròng dài hạn vẫn tốt hơn trồng chồi, và quan trọng hơn là giảm rủi ro thua lỗ vì bệnh hay sản phẩm không đạt chuẩn. Từ góc nhìn của tôi, chuối cấy mô chính là cách mua sự an toàn và ổn định cho cả vụ mùa, dù khoảng thời gian mới bắt đầu thì có thể các hộ phải chấp nhận bỏ ra một khoảng kha khá để có thể trang bị đủ trang thiết bị kỹ thuật cần thiết để vận hành.
ViGen – Người bạn đồng hành lý tưởng dành cho bà con trong lĩnh vực nuôi trồng
Như vậy, thông qua bài viết này, chúng tôi đã cùng các bạn đọc tìm hiểu về những yếu tố khi cân nhắc có nên đầu tư chuối cấy mô không. Qua những yếu tố đã nêu trên, liệu các nhà vườn đã có câu trả lời cho bản thân doanh nghiệp của mình, liệu có nên đầu tư chuối cấy mô không? ViGen tự hào là đơn vị cung cấp cây giống cũng như hỗ trợ và tư vấn tận tình từ việc chọn giống, phương pháp chăm sóc và dưỡng cây, chúng tôi luôn đồng hành cùng khách hàng trong suốt quá trình nuôi trồng của quý khách.
Với kinh nghiệm thực tiễn và đội ngũ am hiểu tường tận trong lĩnh vực, chúng tôi cam kết mang đến những giải pháp tối ưu để giúp cho quá trình trồng và chăm sóc cây trồng của quý khách hàng được thuận lợi, tiết kiệm thời gian và đạt hiệu quả cao nhất.
Hãy liên hệ ViGen ngay nhé bạn!