Kỹ thuật giâm cành sầu riêng thành công ngay tại vườn
Sầu riêng đang trở thành cây trồng vàng nhờ nhu cầu tiêu thụ tăng vọt trong nước và xuất khẩu. Để tạo ra những cây giống sầu riêng chất lượng, giữ nguyên đặc tính quý từ cây mẹ, phương pháp giâm cành đã khẳng định vị thế với sự đơn giản và hiệu quả. Cùng ViGen khám phá kỹ thuật giâm cành sầu riêng chi tiết, từ chọn cành đến chăm sóc cây non, để xây dựng vườn sầu riêng năng suất cao, đáp ứng tiêu chuẩn thị trường quốc tế.
Kỹ thuật giâm cành sầu riêng
Giâm cành là phương pháp nhân giống vô tính, trong đó người làm vườn cắt một đoạn cành từ cây mẹ rồi xử lý cho sạch bụi rồi cắm xuống giá thể thích hợp để tạo rễ mới. Khi rễ phát triển, cành sẽ trở thành một cây độc lập, mang toàn bộ đặc điểm di truyền và phẩm chất của cây mẹ. Đây là phương pháp đơn giản, ít tốn kém, không đòi hỏi dụng cụ phức tạp, và có thể áp dụng cho nhiều loài cây ăn trái, hoa cảnh, lâm nghiệp.
Kỹ thuật giâm cành sầu riêng có thể thực hiện được là nhờ vào khả năng tái sinh của thực vật. Các mô phân sinh ở chỗ bị cắt sẽ được kích thích để tạo rễ mới khi gặp điều kiện thuận lợi như có độ ẩm, dinh dưỡng và các chất điều hòa sinh trưởng với nồng độ thích hợp.
Khác với một số cây ăn trái khác như xoài, mít hay ổi, sầu riêng là loài khó nhân giống bằng giâm cành vì cành cây sầu riêng có ít khả năng tái sinh rễ, dễ bị khô héo trước khi hình thành rễ mới và dễ bị nấm tấn công gây thối gốc nếu không được chăm sóc đúng kỹ thuật.
Tuy nhiên, với sự phát triển của khoa học nông nghiệp, nhiều nghiên cứu đã chứng minh việc giâm cành sầu riêng có thể thực hiện thành công nếu lựa chọn đúng cành khỏe, sử dụng các chất điều hòa sinh trưởng rễ như IBA hay NAA với nồng độ thích hợp, dùng giá thể thoáng khí và duy trì độ ẩm phù hợp.
Phương pháp này ngày càng được nhà vườn quan tâm vì có thể giữ nguyên đặc tính của giống mẹ mà không cần ghép trên gốc ghép khác.
Quy trình kỹ thuật giâm cành sầu riêng
Sau đây, ViGen sẽ hướng dẫn cho các bạn về quy trình cụ thể của phương pháp giâm cành cây sầu riêng.
Chọn cành giâm từ cây mẹ
Ta cần chọn cây mẹ khỏe mạnh, không sâu bệnh và có năng suất ổn định. Cành được chọn để giâm là cành bánh tẻ (không quá non cũng không quá già), đường kính khoảng 0,5–1 cm, chiều dài 15–20 cm và có nhiều mắt ngủ.
Chuẩn bị giá thể
Trong kỹ thuật giâm cành sầu riêng, khâu chuẩn bị giá thể đóng vai trò vô cùng quan trọng, quyết định khả năng ra rễ và tỷ lệ sống của cành giâm. Cần chuẩn bị giá thể tơi xốp, giàu hữu cơ và có khả năng thoát nước tốt vì cây sầu riêng có thể bị úng rễ nếu như có độ ẩm quá cao. Giá thể được pha trộn với công thức như sau: 50% cát sông + 30% tro trấu + 20% đất mùn để giá thể có thể thoát nước tốt, thoáng khí nhưng vẫn giữ ẩm cho cành.
Và trước khi sử dụng giá thể phải được khử trùng bằng vôi hoặc thuốc nấm để hạn chế thối gốc cây sầu riêng do nấm Phytophthora gây ra.
Xử lý cành giâm
Sử dụng dao sắc để cắt cành xéo một góc 45 độ, nhằm tăng diện tích tiếp xúc giữa cành và giá thể giúp cây ra rễ nhanh hơn nhưng phải tránh gây dập nát mô khiến mô bị hoại tử và khó ra rễ. Sau đó ta sẽ nhúng cành này vào các dung dịch kích thích ra rễ như NAA, IBA giúp mô ở gốc cành hình thành rễ nhanh hơn, tăng tỷ lệ sống. Hơn nữa, tại giai đoạn này ta sẽ bôi thêm thuốc trừ nấm ở vết cắt để ngăn ngừa bệnh cho cành.
Cắm cành giâm
Kỹ thuật giâm cành sầu riêng chuẩn là bà con phải cắm gốc cành xuống giá thể với độ sâu 3–5 cm nếu cắm quá sâu cây sẽ thiếu oxy khó hô hấp, giữ khoảng khoảng 5-7 cm giữa các cành để giúp cây thông thoáng và tránh lây bệnh giữa các cành với nhau. Tưới nhẹ cạnh bằng bình phun sương giúp cành giữ ẩm, không bị mất nước khi chưa có rễ. Ngoài ra, ta có thể sử dụng túi nilon để bịt kín cành giâm lại tạo điều kiện vi khí hậu cho cành mau phát triển rễ.
Chăm sóc cành giai đoạn giâm
Đặt cành trong nhà lưới hoặc vườn ươm với ánh sáng tán xạ 50–60%, tránh ánh nắng quá gay gắt sẽ làm cành mất nước nhiều hơn và chết khô. Giữ nhiệt độ ổn định từ 25–30°C, độ ẩm không khí 80–85% vì đây là điều kiện tối ưu giúp quá trình hình thành rễ diễn ra. Sau 4-6 tuần kiểm tra xem cành đã ra rễ hay chưa, chỉ khi rễ đạt 3-5 cm và chồi đã ra lá thì ta mới chuyển cây sang chậu khác và chăm sóc như cây con bình thường.
Hiệu quả, ưu điểm và nhược điểm của kỹ thuật giâm cành sầu riêng
Hiệu quả của kỹ thuật giâm cành sầu riêng
Phương pháp giâm cành giúp tạo ra cây con giữ nguyên đặc tính của cây mẹ mà không cần phụ thuộc vào gốc ghép. Nếu phương pháp này được thực hiện tốt đúng kỹ thuật và được chăm sóc cẩn thận, tỷ lệ sống của cành giâm có thể đạt 40–60%. Tuy không cao bằng chiết hoặc ghép, nhưng đây vẫn là phương pháp hữu ích trong nghiên cứu và nhân giống quy mô nhỏ.
Hơn nữa, kỹ thuật giâm cành sầu riêng này giúp những người làm vườn hay các nhà nông có quy mô nhỏ giảm bớt được chi phí khá nhiều so với các phương pháp nhân giống khác vì không phải chi nhiều kinh phí cho việc ghép gốc và chỉ cần sử dụng các dụng cụ đơn giản. Ngoài ra, kỹ thuật giâm cành sầu riêng giúp tiết kiệm thời gian ra rễ và có thể đem trồng sau vài tháng.
So sánh với các phương pháp khác
| Phương pháp ghép gốc | Phương pháp chiết cành | Phương pháp giâm cành | |
| Định nghĩa | Gieo hạt để có một cây gốc khoẻ mạnh hay còn gọi là gốc ghép, sau đó lấy một đoạn cành của giống sầu riêng khác ghép lên gốc đó. | Cắt khoanh vỏ một đoạn cành trên cây mẹ rồi bọc giá thể ẩm xung quanh vết khoanh để cành ra rễ ngay trên cây rồi đem đi trồng. | Cắt một đoạn cành ngắn từ cây mẹ, kích thích cho ra rễ rồi cắm xuống giá thể để hình thành cây mới. |
| Ưu điểm | Giữ nguyên được chất lượng của giống cây sầu riêng ngon, cho ra quả chất lượng cao với thời gian ra trái nhanh hơn gieo hạt chỉ khoảng tù 4-5 năm và không bị biến dị khi trồng. | Tỷ lệ ra rễ khá cao từ 70-80%, cây con khoẻ mạnh, nhanh ra rễ và giữ nguyên các đặc tính giống mẹ. | Đơn giản, chi phí thấp, vẫn giữ nguyên được đặc tính của cây mẹ và ít ảnh hưởng đến cây mẹ. |
| Nhược điểm | Đòi hỏi tay nghề và kỹ thuật chính xác. Nếu gốc cây ghép vào không sạch bệnh có thể ảnh hưởng đến cây con và nếu thao tác sai, mối ghép sẽ không liền lại, cây có thể chết. | Làm tổn thương cây mẹ nhiều hơn, tốn nhiều thời gian để rễ được hình thành. | Tỷ lệ sống thấp, khó áp dụng cho cây khó ra rễ như sầu riêng, rễ thường nông và khó chống chịu |
Thời điểm lý tưởng để thực hiện kỹ thuật giâm cành sầu riêng
Để tăng tỷ lệ thành công khi giâm cành thì các yếu tố về thời gian và các điều kiện lý tưởng cũng cần được quan tâm và thực hiện. Thời điểm thích hợp nhất là vào đầu mùa mưa, khoảng tháng 5 đến tháng 7 hằng năm, lúc này thời tiết mát mẻ và độ ẩm không khí cao sẽ giúp cành giâm ít bị héo và dễ ra rễ. Ngược lại, nếu giâm vào mùa nắng gắt, cành sẽ nhanh chóng mất nước và chết khô, còn khi giâm vào những lúc mưa lớn sẽ dễ gây úng thối gốc.
Cách chăm sóc cây sầu riêng sau khi giâm cành
Nếu các bạn muốn biết cách chăm sóc cây non sau giai đoạn kỹ thuật giâm cành sầu riêng, thì sau đây ViGen sẽ giải đáp về thắc mắc ấy cho các bạn độc giả.
Trước tiên, cần đảm bảo chế độ tưới nước hợp lý, trong giai đoạn đầu chỉ nên tưới phun sương, giúp cây không bị sốc nước, sau đó có thể chuyển sang tưới nhỏ giọt hoặc tưới gốc nhưng tránh tình trạng úng rễ.
Song song đó, cây cần được bổ sung dinh dưỡng định kỳ bằng phân hữu cơ hoai mục hoặc dung dịch NPK loãng với chu kỳ 20–30 ngày/lần, giúp cây có đủ chất để phát triển lá và rễ. Ngoài ra vì sầu riêng dễ nhiễm nấm Phytophthora gây thối rễ và xì mủ, do đó giá thể phải luôn thoáng khí, không để ẩm ướt quá lâu. Đồng thời các bạn áp dụng đúng kỹ thuật giâm cành sầu riêng cần kết hợp thêm các loại thuốc kháng nấm chuyên dụng như Ridomil hoặc Aliette để phòng ngừa.
Khi cây đã ổn định, ta sẽ tập cho cây quen dần với các điều kiện tự nhiên bằng cách từ từ đưa cây ra nơi có ánh sáng mạnh hơn để cây thích nghi trước khi trồng ra vườn. Cuối cùng, khi cây đạt chiều cao khoảng 40–50 cm và có từ 5–7 lá thật khỏe thì các bạn có thể đem trồng ngoài đất. Hố trồng nên đào với kích thước 60x60x60 cm, trộn sẵn phân chuồng hoai mục và vôi bột để khử trùng đất, tạo môi trường tốt nhất cho cây bén rễ và sinh trưởng lâu dài.
Đơn vị cung cấp giống cây sầu riêng uy tín
Nếu bạn đang tìm kiếm một nơi để có thể mua những giống cây sầu riêng thì ViGen là một trong những đơn vị cung cấp mà bạn không thể bỏ lỡ. Với đội ngũ chuyên môn có kiến thức sâu rộng và giàu kinh nghiệm trong nghiên cứu và nhân giống cùng với quy trình sản xuất giống khép kín, áp dụng công nghệ nuôi cấy mô hiện đại và kỹ thuật giâm cành sầu riêng chuẩn xác, ViGen luôn cam kết sẽ đem đến cho các bạn những giống cây khỏe mạnh, sạch bệnh với chất lượng ra trái đồng đều.
Trước khi xuất vườn, mỗi cây giống đều sẽ được đem đi kiểm tra chất lượng, đảm bảo có nguồn gốc rõ ràng, sạch bệnh đồng thời ViGen cam kết cung cấp cho quý khách hàng đầy đủ các giấy chứng nhận nguồn gốc và kiểm định chất lượng. Nhờ vậy, ViGen không chỉ là nơi cung cấp cây giống, mà còn là người đồng hành đáng tin cậy của bà con nông dân trong hành trình chuyển giao kỹ thuật giâm cành sầu riêng, tìm kiếm những giống cây sầu riêng có năng suất cao và chất lượng ổn định.