Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây chuối: Mật độ, bón phân, tưới tiêu

Chuối là loài cây trồng quen thuộc với người nông dân Việt Nam. Hiện nay, nước ta là nước có sản lượng chuối xuất khẩu xếp thứ 9 thế giới, đặc biệt chiếm thị phần số một tại thị trường Trung Quốc và đang ngày một tăng tại các thị trường nước khác như Nhật Bản, Hàn Quốc…Do đó, cây chuối được xem là loại cây trồng rất có triển vọng. Cây chuối sống được ở nhiều điều kiện sống khác nhau.Tuy nhiên, để mang lại hiệu quả cao thì người nông dân cần phải nắm chắc kỹ thuật trồng chuối và cách chăm sóc cây chuối.

Chọn đất trồng và giống cây chuối  phù hợp là yếu tố quan trọng

Chuẩn bị đất trồng chuối:

Đất trồng chuối được ví như môi trường sống và phát triển của một đứa trẻ. Phải sống trong một môi trường lành mạnh thì đứa trẻ mới phát triển toàn diện. Cây chuối cũng vậy, đất trồng rất quan trọng đối với quá trình sinh trưởng và phát triển của cây chuối. Vậy, chọn đất trồng chuối như thế nào là phù hợp?

Trong kỹ thuật trồng chuối, đất trồng chuối phù hợp nhất là đất thịt pha cát, đất phù sa, đất đỏ bazan có đặc điểm tơi xốp, giàu dinh dưỡng và thoát nước tốt, tránh đất bị úng ngập, nhiễm mặn hoặc phèn và cần giàu các chất khoáng như N, P, K, Ca, Mg, đặc biệt là N và K.

Chuẩn bị đất trồng chuối rất cần chú ý tới khâu làm đất: Cần phải cày sâu đủ độ từ 30-50 cm, cày đi cày lại 2,3 lần để đảm bảo đất đủ độ tơi xốp và diệt cỏ trước khi trồng. Đối với đất có độ chua, phèn cần phải bón vôi khử chua trước khi trồng chuối 20 ngày. Riêng vùng trũng, đất bằng hoặc có nguy cơ ngập úng cần phải được lên luống để tránh ngập nước sẽ gây tình trạng úng rễ và chậm phát triển. Phân chuồng hoai mục sẽ được trộn với tro, trấu, phân lân, vôi, đất để bón lót trước khi trồng chuối từ 10-15 ngày.

Chọn giống chuối cho năng suất

Nếu chọn đất là chọn môi trường sống cho cây chuối thì chọn giống chuối chính là chọn nguồn Gen tốt, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Việc chọn các giống chuối có năng suất cần đảm bảo những tiêu chí sau:

Nguồn gốc: Cần chọn giống chuối có nguồn gốc rõ ràng, không bị nhiễm bệnh. Tốt nhất, nên mua giống tại các cơ sở có uy tín.

Tình trạng cây giống: Chọn cây con khỏe mạnh, không bị sâu bệnh hay dị dạng. Kích thước cây phù hợp với từng giai đoạn phát triển của cây, không nên chọn cây cao to bất thường hoặc quá nhỏ so với ngày tuổi.

Đặc biệt, trong kỹ thuật trồng chuối thường ưu tiên nguồn cây con được nhân giống bằng phương pháp cấy mô để đảm bảo sự đồng đều và mang lại hiệu quả cao.

Trước khi trồng cây giống vào đất cây giống cần được xử lý kỹ như loại bỏ sâu bệnh…

Một lưu ý nữa người nông dân cần chú ý: Chọn giống chuối phải phù hợp với điều kiện khí hậu, đất đai…nơi trồng.

Mật độ và khoảng cách trồng chuối phù hợp

Để đảm bảo đúng kỹ thuật trồng chuối thì mỗi giống chuối khác nhau sẽ được trồng với mật độ và khoảng cách khác nhau.

Mật độ trồng chuối chuẩn: Những giống chuối cây thân thấp, tán lá hẹp như chuối tiêu lùn, chuối ngự có thể trồng dày hơn, còn các giống chuối thân cao lớn hơn, tán lá rộng như chuối tiêu cao, chuối lá trồng thưa hơn. Mật độ trồng phổ biến dao động từ 1.100 đến 2.500 cây/ha.

Khoảng cách trồng chuối: Thường khoảng cách trồng còn phụ thuộc vào các điều kiện khác nữa như: Độ chiếu sáng, nguồn đất…mà trồng sao cho đảm bảo được nguồn dinh dưỡng cho cây khi cây phát triển. Khoảng cách trồng thông thường là 2m x 3m (hàng cách hàng 2m, cây cách cây 3m) hoặc 2,5m x 3m (hàng cách hàng 2,5m, cây cách cây 3m).

Kỹ thuật trồng cuối cho nhiều loại khác nhau.

Kỹ thuật trồng chuối phụ thuộc vào từng giống chuối khác nhau

Kỹ thuật trồng chuối cấy mô:

Kỹ thuật trồng chuối cấy mô cũng như những loại giống chuối khác, trước khi trồng cây giống con xuống, đất cần được làm tơi xốp, đào hố kích thước khoảng 45 x 45 x 45 cm hoặc 50 x 50 x 50 cm để bón lót trước 20 ngày. Cây giống được đặt vào hố và lấp đất, dẫm nhẹ. Khoảng cách hàng cách hàng đối với chuối cấy mô là 2-2,5m và cây cách cây 2m. Để giữ cho đất luôn ẩm, tơi xốp, ít bị cỏ thì người nông dân nên phủ lên quanh gốc cây một lớp rơm rạ.

Kỹ thuật trồng chuối tiêu:

Đối với giống chuối tiêu, trong kỹ thuật trồng chuối cần chú ý về hố đào nhỏ hơn so với hố chuối cấy mô, khoảng 40 x 40 x 40 cm và cũng cần được bón lót trước. Đặt cây vào hố và lấp đất cao hơn mặt bầu 2-3 cm, tưới nước cho đất chặt sau khi trồng cây giống xuống.

Kỹ thuật trồng chuối sứ:

Để trồng cây chuối sứ hiệu quả, cần phải đảm bảo những kỹ thuật trồng chuối như: Đất phải tơi xốp, hố phải đủ độ sâu rộng khoảng 40 x 40 x 40 cm và được xử lý đất kỹ như bón lót, khử phèn…Đặc biệt, với chuối sứ có thể trồng 2 cây/ hố nên cần chú ý khoảng cách khi trồng 1 cây/ hố hay 2 cây trên hố. Khoảng cách thường là 2 x 2,5m cho 1 cây/hố hoặc 3,5 x 3m cho 2 cây/hố.

Kỹ thuật trồng chuối trong chậu:

Trồng chuối trong chậu không giống trồng chuối ngoài mặt đất. Việc chọn chậu để trồng chuối rất quan trọng, cần phải chọn chậu có kích thước đủ to, thường kích thước từ 60–80 lít trở lên để cây có không gian sống và phát triển. Một lưu ý quan trọng nữa là lỗ thoát nước đủ lớn để đảm bảo không bị ngập nước, úng rễ. Bầu cây giống được đặt thẳng đứng, canh giữa chậu để cây phát triển đều và tránh tình trạng cây đổ, ngả về một bên. Trồng chuối trong chậu cần nhiều kỹ thuật trồng chuối hơn so với trồng chuối ngoài mặt đất rất nhiều, người nông dân cần chú ý kỹ để không mắc những lỗi cơ bản khiến cây chuối khó phát triển và cho năng suất.

Những lưu ý quan trọng khi chăm sóc cây chuối

Sau khi cây giống được trồng xuống, người nông dân bắt tay ngay vào việc chăm sóc cây chuối và theo dõi cây chuối như tưới nước, bón phân, phòng ngừa sâu bệnh…để cây chuối phát triển tốt. Có rất nhiều cách chăm sóc cây chuối cần được ghi nhớ – Nó là cuốn sổ tay của người nông dân.

Tưới nước cho chuối:

Sau trồng, cây chuối cần được tưới nước ngay để rễ cây nhanh chóng tiếp xúc với lớp đất trong hố trồng và bén rễ nhanh hơn. Tưới nước sớm ngay sau trồng cũng giúp cho đất được chặt, giữ thân cây chuối đứng vững hơn trong những ngày đầu chưa bén rễ. Cách 1-2 ngày tưới nước một lần, khi chuối con đã bén rễ có thể giãn cách tưới nước cho chuối xuống còn 7 – 10 ngày/ lần.

Khi cây chuối đã lớn, tùy tình hình thời tiết mà có thể tưới tiêu thích hợp từ 20 – 30 ngày/ lần. Khuyến khích người nông dân nên lắp hệ thống tưới nhỏ giọt để tiết kiệm thời gian, công sức và nước. Đặc biệt, với hệ thống này vườn chuối sẽ luôn được giữ ẩm.

Đối với những vườn chuối khu đất trũng, mùa mưa cần tạo rãnh để thoát nước kịp thời.

Bón phân cho chuối:

Bất kì cây trồng nào cũng vậy, có những thời kì bón phân cần lưu ý, chăm sóc cây chuối cùng có những thời kỳ bón phân đúng chuẩn như sau:
Sau trồng 7-10 ngày: Dùng phân Humic pha loãng nồng độ 1% tưới vào gốc, liều lượng từ 2-4 lít/gốc, định kỳ tưới phân 10 ngày/lần.
Sau đó bón thúc: Bón thúc rất quan trọng, đây là thời kì cây chuối cần dinh dưỡng nhiều nhất để phát triển. Nên khi bón thúc, cần phải chú ý đến liều lượng phân bón, thường 300 – 400g phân Urê và 400 – 500g phân Kaliclorua (KCl)/hố, chia làm 3 lần bón:

• Lần 1: Sau trồng 1,5 tháng (lúc cây đạt chiều cao từ 50-70cm) bón 30% Urê và 30% KCl.
• Lần 2: Sau trồng 4,5 tháng (thời điểm cây bắt đầu đẻ nhánh) bón 40% Urê và 40% KCl.
• Lần 3: Sau trồng 7,5 tháng (trước khi chuối trổ buồng) bón lượng phân còn lại 30% Urê và 30% KCl.

Có thể dùng phân NPK 20-20-15 (16-16-8), lượng bón 1000g/hố và chia 3 lần bón như trên.

Cách bón: Rải phân xung quanh gốc kết hợp xới xáo trộn đều phân với đất và vun gốc.
Phòng ngừa bệnh cho chuối:
Như đã nói ở trên, khi chọn giống chuối cần tránh những cây giống mang bệnh và trước khi trồng, cần ngâm rễ cây giống vào nước thuốc để xử lý sâu bệnh.

Khi cây chuối đã phát triển sẽ không tránh khỏi côn trùng gây hại, khi ấy cần có những biện pháp xử lý như: sử dụng lưới chắn côn trùng, bạt phủ gốc để ngăn chặn sự lây lan của virus và côn trùng gây hại.

Một khi cây chuối bị bệnh, cần xử lý bằng cách chặt bỏ cây bệnh, đào gốc và xử lý đất nơi cây bị bệnh bằng bột vôi.

Cách chăm sóc cây chuối không quá khó, tuy nhiên người nông dân cần phải đánh dấu lại trong ” sổ tay” của mình những thời điểm bón phân, tưới tiêu cho phù hợp, nhất là vấn đề chăm sóc cây chuối trong thời kỳ cây chuối bị bệnh cần phải triệt để tránh lấy lan. Đây cũng là một trong những kỹ thuật trồng chuối chính cần nắm chắc.

Những lo lắng thường gặp của người nông dân khi trồng chuối

Cây chuối là loại cây trồng khá phổ biến đối với vùng quê Việt Nam. Nhưng không phải người nông dân nào cũng trồng chuối đúng kỹ thuật và cho năng suất cao. Thường người nông dân sẽ có rất nhiều lo lắng khi bước đầu trồng một loại cây nông sản nào mới làm kinh tế. Và những thắc mắc này sẽ được giải đáp ngay sau đây bà con cùng tìm hiểu hết nhé !

Trồng chuối bao lâu thì có quả?

Người nông dân thường hay thắc mắc trồng chuối trong thời gian bao lâu có quả? Thời gian có quá lâu không? Đối với cây chuối thời gian trồng tới lúc có quả thường 6 – 10 tháng tùy theo giống chuối, điều kiện sinh trưởng, thời tiết và kỹ thuật chăm sóc. Từ khi cho quả tới lúc thu hoạch cần thêm 2-3 tháng để quả lớn và chín. Thời gian từ khi trồng cho tới lúc thu hoạch không quá 1 năm nên bà con an tâm nhé! Thời gian không quá dài như cây ăn quả lâu năm.

Trồng cây chuối có lãi không?

Chuối hiện là nông sản có kim ngạch xuất khẩu khá cao với gần 380 triệu USD, đưa Việt Nam vươn lên thứ 9 thế giới về xuất khẩu chuối ( Theo Tuoitre.vn). Nước ta lại có nhiều lợi thế về địa lý, nằm gần các nước tiêu thụ chuối lớn nhất thế giới như Trung Quốc và các nước có nhu cầu tiêu thụ, tiềm năng đối với nông sản chuối Việt Nam như: Hàn, Nhật… Do đó, trồng chuối hướng đến xuất khẩu sẽ mang lại cho người nông dân nguồn lãi lớn, thu nhập cao, ổn định, lâu dài và bền vững.

Có nên trồng chuối cấy mô để tăng năng suất?

Câu trả lời là có ạ. Chuối cấy mô là giống chuối được nhân giống từ trong phòng thí nghiệm từ một tế bào hoặc một mô của cây mẹ, tạo ra được cây con sạch bệnh, đồng đều về tính trạng, kháng bệnh tốt và cho năng suất cao hơn so với trồng bằng chồi truyền thống. Đặc biệt, nhờ sự đồng đều mà chuối cấy mô khi được trồng sẽ cho thu hoạch đồng loạt, tránh được tình trạng phổ biến hiện nay là thu hoạch không đồng bộ gây khó khăn cho cả việc thu hoặc lẫn việc cải tạo đất để chuẩn bị cho vụ mới.

Đất phèn có trồng được chuối hay không?

Người nông dân vẫn có thể trồng được chuối trên đất phèn. Tuy nhiên, đất cần phải được cải tạo kỹ trước khi trồng bằng cách bón vôi để tăng độ PH và chú ý thoát nước kịp thời, tránh để đất bị ngập úng làm tăng độ chua của đất, tốt nhất nên tạo rãnh thoát nước khi trồng.

Trồng chuối mang lại hiệu quả kinh tế cao, bền vững tuy nhiên người nông dân cần phải trồng chuối đúng cách. Qua bài viết này, ViGen hy vọng bà con sẽ có thêm những kiến thức cần thiết về kỹ thuật trồng và chăm sóc cây chuối.