Cách thu hoạch sầu riêng trái ngon, được giá?

Không ít nhà vườn đối mặt với nguy cơ mất trắng vì thu hoạch sai thời điểm, trái sầu riêng bị hư, rớt giá. Nếu bạn đang tìm cách thu hoạch sầu riêng đúng chuẩn, nhận biết trái chín, chọn dụng cụ phù hợp và bảo quản hiệu quả để vụ mùa luôn bội thu? Hãy cùng Vigen tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Cách thu hoạch sầu riêng chuẩn kỹ thuật để nâng cao năng suất?

Để thu hoạch sầu riêng đạt năng suất cao, ngoài kỹ thuật cắt cuống hay dụng cụ hỗ trợ, việc xác định thời điểm thu hoạch sầu riêng chính xác là yếu tố quyết định.

Thời điểm thu hoạch sầu riêng khi nào?

Khi nào sầu riêng chín để thu hoạch luôn là câu hỏi khiến nhiều nhà vườn băn khoăn, bởi chỉ cần hái sớm hoặc muộn vài ngày là chất lượng trái đã khác biệt rõ rệt. Theo các nghiên cứu và kinh nghiệm thực tế, thời điểm thu hoạch sầu riêng lý tưởng thường rơi vào 100–120 ngày sau khi đậu quả, tùy giống và điều kiện canh tác.

Ở nhiều vùng trồng lớn, nông dân thường hái trái sớm hơn khoảng 4–8 ngày nếu phục vụ vận chuyển hoặc xuất khẩu, nhằm tránh tình trạng sầu riêng quá chín dễ nứt vỏ, hư hại trong quá trình bảo quản. Ngược lại, với cách thu hoạch sầu riêng tươi để ăn, người ta sẽ hái vào 2 ngày trước khi trái chín hoàn toàn để hương vị và độ béo đạt mức ngon nhất.

Tùy vào vùng miền, thời gian chính vụ có thể dao động:

• Miền Đông (Đồng Nai, Bình Thuận …): từ tháng 4 đến tháng 7
• Đắk Lắk: từ tháng 7 đến tháng 9

Nhưng dấu hiệu quan trọng vẫn là những thay đổi thực tế trên quả: gai giữa vỏ nở ra, cuống chuyển màu, đường rãnh giữa các múi rõ rệt hơn — đó là lúc bạn áp dụng kỹ thuật thu hoạch đã chuẩn bị từ trước để không bỏ lỡ “giờ vàng”.

Cách thu hoạch sầu riêng đúng cách

Có tới 30% sầu riêng bị giảm chất lượng ngay trong khâu thu hoạch, chỉ vì làm sai kỹ thuật. Vì vậy, việc nắm rõ cách thu hoạch sầu riêng không chỉ là thao tác hái trái, mà còn là áp dụng kỹ thuật thu hoạch sầu riêng khoa học. Chỉ khi thu hoạch sầu riêng đúng cách, trái mới giữ được hương vị và giá trị kinh tế cao nhất.

Một số kỹ thuật thu hoạch sầu riêng mà nhà vườn thường áp dụng gồm:

• Thu trái khi còn trên cây, tránh để rơi tự nhiên gây trầy xước.
• Dùng kéo chuyên dụng để cắt cuống, không kéo mạnh để tránh làm rách vỏ hoặc làm tổn thương mô quả.
• Thu hoạch vào buổi sáng sớm hoặc buổi chiều mát, hạn chế thu khi trời mưa hoặc có sương mù vì dễ làm trái bị thối khi lưu trữ.
• Khi thu hái, nên có ít nhất hai người: một người hái, người kia đứng dưới để nhận hoặc đỡ quả (hoặc dùng lưới đỡ) để tránh rơi mạnh.
• Với cách thu hoạch sầu riêng ở vùng cao hoặc cây cao nên sử dụng thang, dây an toàn và dụng cụ hỗ trợ để người hái làm việc an toàn hơn, tránh rung lắc làm trái rụng non.

Dụng cụ thu hoạch sầu riêng cần thiết

Để đảm bảo trái không bị trầy xước, dập nát trong quá trình thu hoạch, việc chuẩn bị đầy đủ dụng cụ thu hoạch sầu riêng là điều bắt buộc. Không chỉ giúp công việc an toàn hơn, dụng cụ còn hỗ trợ giữ được chất lượng và giá trị thương phẩm của trái.

Một số dụng cụ thu hoạch sầu riêng phổ biến gồm:

• Kéo cắt chuyên dụng hoặc dao sắc: dùng để cắt cuống gọn gàng, hạn chế làm rách vỏ.
• Găng tay dày và bảo hộ: tránh gai nhọn làm trầy xước tay.
• Bao lưới hoặc túi đỡ trái: giúp trái không rơi tự do gây hư hỏng.
• Thang hoặc sào thu hoạch có lưỡi cắt: hỗ trợ hái trái trên cao, đảm bảo an toàn cho người thu hoạch.

Chuẩn bị đúng dụng cụ thu hoạch sầu riêng giúp quá trình thu hái diễn ra nhanh chóng, an toàn và góp phần quan trọng vào việc bảo quản chất lượng trái.

Cách cắt cuống sầu riêng không bị hư

Nhiều trái sầu riêng mất giá trị chỉ vì thao tác cắt cuống sai làm rách vỏ hoặc dập phần thịt gần cuống. Do đó, nắm rõ cách thu hoạch sầu riêng để cắt cuống không bị hư là bước quan trọng để giữ chất lượng trái sau thu hoạch.

Khi cắt, cần dùng kéo hoặc dao sắc bén, đặt lưỡi cách phần gai khoảng 3–5 cm và cắt dứt khoát. Tránh cắt quá sát vì dễ làm thủng phần thịt bên trong, cũng không nên để cuống quá dài khiến việc bảo quản và xếp thùng khó khăn. Sau khi cắt, nên để phần nhựa chảy tự nhiên vài phút trước khi đóng gói để tránh ẩm mốc.

Thời điểm cắt: Nên tiến hành vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát để trái không bị mất nước, giữ được độ tươi và hương vị lâu hơn. Đồng thời, kết hợp dùng bao lưới đỡ trái trong lúc cắt để hạn chế rung lắc, nhờ đó trái giữ được hình dáng đẹp và nâng cao giá trị khi bán ra.

Cách nhận biết sầu riêng chín cây mà ai cũng nên biết?

Để chọn đúng lúc hái, người trồng cần nắm rõ cách nhận biết sầu riêng chín cây qua những dấu hiệu rõ ràng và dễ quan sát.

Cách nhận biết sầu riêng chín cây

Nhiều người vẫn nhầm lẫn giữa trái chín cây và chín ép, dẫn đến chất lượng thưởng thức không như mong muốn. Vì vậy, việc nắm rõ cách nhận biết sầu riêng chín cây sẽ giúp nhà vườn chọn đúng thời điểm và cách thu hoạch sầu riêng, còn người tiêu dùng chọn được trái ngon, cơm vàng béo ngậy.

Một số dấu hiệu sầu riêng chín dễ nhận biết gồm:

• Quan sát cuống: cuống trái chuyển sang màu nâu ngả vàng, cứng cáp nhưng không còn quá xanh.
• Nhìn gai và khe múi: các gai trên vỏ nở căng, khoảng cách giãn rộng; đường rãnh giữa các múi hiện rõ.
• Nghe âm thanh: gõ nhẹ vào vỏ, tiếng “bộp bộp” đục và vang là dấu hiệu trái đã già và sẵn sàng thu hoạch.
• Ngửi mùi: khi quả bắt đầu tỏa hương thơm dịu nhẹ quanh gốc cây, đó chính là lúc thích hợp để hái.

Nắm vững những dấu hiệu sầu riêng chín này sẽ giúp bà con hạn chế thất thoát, còn người mua dễ dàng chọn được trái đúng chuẩn chín cây vừa ngon vừa có giá trị cao.

Phân biệt sầu riêng chín cây và chín ép

Trong thị trường, không ít người tiêu dùng nhầm lẫn giữa sầu riêng chín cây vs chín ép, dẫn đến trải nghiệm hương vị khác xa mong đợi.

• Sầu riêng chín cây: Có cuống tươi xanh, vỏ cứng cáp, gai nở to và rãnh nứt tự nhiên. Khi bổ ra, cơm vàng óng, dẻo mềm, vị ngọt béo và mùi thơm đặc trưng lan tỏa.
• Sầu riêng chín ép: Thường có cuống héo úa, vỏ mềm dẻo, gai nhỏ nhọn. Một số trái còn để lại vết bột hóa chất do xử lý ép chín. Cơm bên trong thường nhạt màu, dễ bị sượng, mùi gắt và nhanh hỏng.

Việc phân biệt rõ sầu riêng chín cây vs chín ép giúp người mua chọn đúng trái ngon, an toàn cho sức khỏe, đồng thời khuyến khích nhà vườn duy trì canh tác sạch và cách thu hoạch sầu riêng đúng chuẩn.

Cách chọn và phân biệt sầu riêng ngon

Để phân biệt sầu riêng ngon khi thu hoạch, nhà vườn thường dựa vào màu vỏ xanh ngả vàng, gai nở đều, cuống còn tươi và có mùi thơm thoảng nhẹ. Khi gõ vào vỏ, phát ra âm thanh “bộp bộp” cho thấy cơm bên trong đã mềm. Một mẹo quen thuộc khác là lắc nhẹ quả để cảm nhận tiếng cơm “lộc cộc” bên trong, dấu hiệu thường được áp dụng song song với cách thu hoạch sầu riêng đúng chuẩn.

Với người tiêu dùng, cách chọn sầu riêng sau thu hoạch là ưu tiên những trái nặng tay, múi tách rõ ràng, không có vết nứt bất thường hay dấu hiệu xử lý hóa chất. Nhờ đó, trái vừa đảm bảo hương vị vừa an toàn khi thưởng thức.

Bảo quản sầu riêng sau thu hoạch cần lưu ý những gì?

Để trả lời câu hỏi bảo quản sầu riêng sau thu hoạch cần lưu ý gì, trước hết hãy cùng Vigen tìm hiểu cách thu hoạch sầu riêng bảo quản trái tươi lâu yếu tố then chốt giúp trái giữ hương vị và hạn chế hao hụt.

Cách bảo quản sầu riêng tươi lâu

Một trong những thách thức lớn nhất sau thu hoạch là làm thế nào để trái không bị xuống chất nhanh. Chính vì vậy, nắm vững cách bảo quản sầu riêng sau thu hoạch sẽ giúp giữ trọn hương vị đặc trưng, đồng thời kéo dài thời gian tiêu thụ và vận chuyển.

Cách thu hoạch sầu riêng với các kỹ thuật bảo quản trái tươi lâu thường được áp dụng là: thu hái vào thời điểm mát trong ngày, vệ sinh sạch nhựa ở cuống, sau đó để trái nơi thoáng gió hoặc dùng bao lưới lót khi xếp thùng. Với những lô hàng đi xa, có thể bảo quản trong kho lạnh ở mức nhiệt từ 13–15°C để hạn chế nứt vỏ và hư hỏng.

Ngoài ra, với bảo quản sầu riêng chín để bán lẻ, người trồng nên tách múi và đóng hộp kín, bảo quản trong ngăn mát hoặc đông lạnh để giữ được vị ngọt béo thêm nhiều ngày. Việc áp dụng đúng kỹ thuật không chỉ giúp trái ngon lâu mà còn nâng cao giá trị kinh tế cho cả vụ mùa.

Kho lạnh bảo quản sầu riêng sau cách thu hoạch sầu riêng đúng chuẩn

Trong các giải pháp bảo quản sau thu hoạch, kho lạnh bảo quản sầu riêng là phương án ưu việt giúp kéo dài thời gian dùng mà vẫn giữ được hương vị đặc trưng. Khi đưa sầu riêng vào kho lạnh đúng điều kiện, có thể làm chậm quá trình chín tới khoảng 10–15%, đồng thời hạn chế sự phát triển của nấm mốc và vi sinh vật gây hư hỏng.

Một số điều kiện lý tưởng trong kho lạnh cần lưu ý:

• Nhiệt độ phù hợp thường nằm trong khoảng 0 – 5 °C đối với bảo quản dài hạn trái nguyên trái.
• Độ ẩm tương đối giữ ở mức 85% – 90%, để quả không bị mất nước quá nhanh nhưng cũng không bị ẩm quá độ, gây thối vỏ.

Ưu điểm lớn nhất là chi phí đầu tư thấp hơn nhiều so với hệ thống cấp đông, rất phù hợp cho các hộ trồng hoặc đơn vị thu mua nhỏ lẻ.

Công nghệ xử lý sau thu hoạch

Công nghệ xử lý sau thu hoạch sầu riêng tập trung vào việc phục hồi sức cây sau mùa trái. Quy trình thường bao gồm: dọn dẹp vườn, cắt bỏ cành sâu bệnh, xử lý đất diệt nấm khuẩn, phun thuốc phòng bệnh, bón phân bổ sung dinh dưỡng và quản lý nước tưới. Làm đúng các bước này giúp cây nhanh phục hồi, sẵn sàng cho vụ mùa tiếp theo.

Vận chuyển sầu riêng đi xa

Khi cần vận chuyển sầu riêng đi xa, điều quan trọng là chọn trái phù hợp, chưa chín quá. Trái được đóng trong thùng carton chuyên dụng có lỗ thoáng và lót đệm chống sốc để hạn chế dập nát. Sau cách thu hoạch sầu riêng chuẩn, phương tiện tối ưu để đưa trái đi xa là xe tải hoặc container lạnh, còn với vận chuyển nhanh có thể dùng thùng xốp khi đi đường hàng không. Trước khi giao, nên ghi nhãn đầy đủ và giữ nhiệt độ ổn định, đồng thời ưu tiên đơn vị vận chuyển uy tín để đảm bảo chất lượng trái.

Sầu riêng cấp đông cần kỹ thuật nào để đạt chuẩn xuất khẩu quốc tế?

Để có thể cấp đông và đưa ra thị trường quốc tế, việc chế biến sầu riêng sau thu hoạch là bước quan trọng giúp trái đạt chuẩn về độ sạch và hương vị. Điều này chỉ thực sự hiệu quả khi được thực hiện sau cách thu hoạch sầu riêng đúng chuẩn, bảo đảm trái còn nguyên vẹn và giữ được chất lượng ban đầu.

Chế biến sầu riêng sau thu hoạch

Ngay sau khi thu hái, trái sầu riêng cần được xử lý nhanh chóng để giữ chất lượng: rửa sạch bụi, loại bỏ trái hư hoặc nhiễm bệnh, tách múi nếu để tiêu thụ nội địa hoặc cấp đông. Việc chế biến sầu riêng sau thu hoạch đúng cách không chỉ giúp bảo toàn hương vị mà còn hạn chế tổn thất trong bảo quản và vận chuyển.

Một số bước chế biến phổ biến:

• Sơ chế ban đầu: loại bỏ phần cuống dư, vệ sinh vỏ bên ngoài để tránh vi sinh vật bám vào.
• Tách múi & làm sạch: tách múi cẩn thận, lấy bỏ màng bọc bên trong nếu có, tránh làm dập cùi.
• Đóng gói sơ bộ hoặc xử lý nhiệt/khử trùng (nếu cần): với sầu riêng tiêu thụ nội địa, có thể đóng gói ngay sau khi tách múi; với sản phẩm xuất khẩu hoặc cấp đông, có thể cần xử lý qua hơi nước hoặc khử trùng để giảm tải mầm bệnh.

Khi quy trình này được tiến hành sau cách thu hoạch sầu riêng đúng chuẩn, trái sẽ giữ được màu sắc đẹp, hương thơm đặc trưng, độ béo và vị ngọt cơm sầu riêng rõ nét hơn.

Sầu riêng cấp đông & kỹ thuật cấp đông xuất khẩu

Trong hoạt động thương mại quốc tế, sầu riêng cấp đông là giải pháp giúp trái giữ nguyên hương vị, màu sắc và cấu trúc dù phải vận chuyển xa.

Sầu riêng cấp đông là gì?

Sầu riêng cấp đông là sản phẩm được chế biến từ trái sầu riêng tươi, sau khi tách múi và làm sạch sẽ được đưa vào quy trình làm lạnh nhanh ở mức nhiệt sâu (khoảng –18°C hoặc thấp hơn). Nhờ kỹ thuật này, sầu riêng có thể bảo quản lâu dài nhưng vẫn giữ nguyên màu vàng óng, vị béo ngậy, hương thơm đặc trưng cùng giá trị dinh dưỡng vốn có. Khi được thực hiện đúng quy trình và kết hợp với cách thu hoạch sầu riêng đạt chuẩn, phương pháp này giúp sầu riêng Việt Nam chinh phục các thị trường quốc tế mà không lo mất đi chất lượng.

Kỹ thuật cấp đông sầu riêng xuất khẩu

Kỹ thuật cấp đông sầu riêng xuất khẩu gồm các bước: chọn lọc và xử lý trái rửa sạch, tách vỏ. Đóng gói bằng túi hút chân không hoặc hộp kín, sau đó cấp đông nhanh ở khoảng –40°C trong 1–2 giờ. Thành phẩm được bảo quản ổn định ở –18°C và phải kèm thủ tục kiểm dịch, mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói đúng quy định thị trường nhập khẩu.

Cách tách múi sầu riêng nhanh

Có nhiều cách để tách múi nhanh mà vẫn giữ nguyên cơm sầu riêng. Tùy vào độ chín của quả sau cách thu hoạch sầu riêng, bạn có thể áp dụng mẹo đơn giản dưới đây:

Với quả chín kỹ (không cần dao):

• Chuẩn bị một quả sầu riêng chín và một mặt phẳng cứng (như sàn gạch hoặc thớt gỗ).
• Cầm chặt phần cuống, đập nhẹ đầu quả xuống mặt phẳng. Khi đó, các đường nứt tự nhiên sẽ hiện ra dọc theo khe múi.
• Dùng tay tách nhẹ theo đường nứt để lấy múi và dễ dàng thưởng thức.

Với quả còn cứng hoặc chín chưa đều:

• Sử dụng dao hoặc kéo sắc.
• Xác định các đường kẻ múi ở đáy quả, đặt lưỡi dao vào đó và nạy nhẹ.
• Tách dần cho đến khi khe mở ra và lấy múi ra ngoài mà không làm nát phần cơm.

Chỉ với vài thao tác đơn giản, bạn đã có thể tách múi sầu riêng nhanh chóng mà không làm hư hỏng phần cơm.

Xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sang Trung Quốc

Việt Nam đã đánh dấu bước ngoặt khi xuất lô hàng 22 tấn sầu riêng đông lạnh đầu tiên sang Trung Quốc, mở ra cơ hội lớn cho doanh nghiệp trái cây. Tuy nhiên, để tham gia thị trường này, doanh nghiệp phải tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu: vùng trồng và cơ sở đóng gói phải được cấp mã số GACC, quy trình chế biến sâu với cấp đông nhanh đạt chuẩn ở –35°C (đảm bảo lõi đạt –18°C), cùng các chứng nhận quốc tế như HACCP hoặc ISO 22000.

Ngoài ra, sản phẩm cần được kiểm dịch, đóng gói đạt chuẩn và bảo quản lạnh xuyên suốt hành trình. Doanh nghiệp cũng phải phối hợp chặt chẽ với Cục Bảo vệ Thực vật để liên tục cập nhật quy định mới, từ đó đảm bảo sầu riêng đông lạnh sang Trung Quốc giữ được chất lượng ổn định và duy trì lợi thế cạnh tranh.

Với những thông tin về cách thu hoạch sầu riêng trong bài viết này, bạn đã có thêm bí quyết để trái ngon hơn và dễ tiêu thụ. Nếu muốn tìm hiểu sâu hơn về các giải pháp nông nghiệp hiệu quả, đừng ngần ngại liên hệ Vigen để được tư vấn trực tiếp.